"Giải mã sức hút" ngành Kỹ thuật phần mềm

Với xu hướng phát triển mạnh mẽ của công nghệ cao thì cơ hội và nhu cầu việc làm của ngành Kỹ thuật phần mềm (KTPM) là rất lớn, vậy nên ngành này luôn thu hút đông đảo các bạn trẻ. Không phải ngẫu nhiên mà nó nằm trong top 5 chuyên ngành ‘nóng hổi’ nhất của ngành Công nghệ thông tin. Ngoài ra bạn còn có nhiều cơ hội để thử sức ở các vị trí với mức lương khá hấp dẫn ngày từ khi mới ra trường.

Kỹ thuật phần mềm là gì?

Bạn có biết rằng, những ứng dụng bạn đang sử dụng hàng ngày như: Microsoft Word, Excel, Powerpoint, trình duyệt web Chrome, Firefox,… chương trình chỉnh sửa thiết kế như Photoshop, After Effect, Lightroom, .. thậm chí cả Facebook, Google Search, Zing MP3,… đều là phần mềm.

Kỹ thuật phần mềm là việc thực hiện các thao tác thiết kế, xây dựng, kiểm tra và bảo vệ các phần mềm. Đó chính là công việc mà những người học kỹ thuật phần mềm phải làm.

Những người học kỹ thuật phần mềm sẽ phải viết mô tả và lập trình để máy tính thay thế con người thực hiện các thao tác hay tự động hóa các quy trình trong công việc cũng như hoạt động học tập, vui chơi. Bên cạnh đó, việc kiểm tra và bảo trì các ứng dụng đã được tạo ra cũng là những công việc của người học kỹ thuật phần mềm.

Chuyên ngành Kỹ thuật phần mềm này phù hợp cho những bạn nào thích lập trình thuần túy. Khi lập trình xong, thường ta sẽ tạo ra một sản phẩm gọi là “phần mềm”, “chương trình” hoặc “ứng dụng”.

Nhu cầu nhân lực trên thị trường

Kỹ sư phần mềm đang là nghề thời hường và thu hút nhiều bạn trẻ. Tuy nhiên, số lượng nhân sự ngành này chỉ tăng ở mức trung bình 8%. Nếu sự cách biệt về mức độ tăng trưởng giữa cung và cầu tiếp tục trong những năm tới, Việt Nam sẽ ngày càng thiếu hụt nguồn nhân lực để đáp ứng. Có thể thấy, nhu cầu của xã hội về ngành này chỉ có tăng chứ không giảm và có xu hướng tăng mạnh.

Thống kê từ TopDev - Trang tuyển dụng về công nghệ phần mềm cho thấy nhu cầu nhân lực ngành này tăng nhưng thị trường lao động lĩnh vực này tại Việt Nam luôn trong tình trạng thiếu hụt về cả số lượng và chất lượng. Năm 2021, số lượng nhân lực KTPM cần là 500.000 người và thiếu hụt 190.000 người.

Cùng với sự xuất hiện của cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0 đã thực sự tạo nên cơn “khát” nhân lực Công nghệ Thông tin. Mức lương phổ biến của sinh viên mới ra trường từ 8 triệu – 11,2 triệu đồng/ tháng, quản lý từ 22 – 45 triệu đồng/ tháng và từ 67,5 triệu đồng/ tháng trở lên đối với vị trí giám đốc. Mặt bằng chung, mức lương ngành CNTT luôn nằm trong top 10 ngành nghề có thu nhập cao nhất.

Học ngành Kỹ thuật phần mềm cần chuẩn bị gì?

Toán, toán và rất nhiều kiến thức về toán! Cũng giống như hầu hết các môn hay ngành nào trong lĩnh vực Công nghệ thông tin, các bạn đều phải hiểu rõ và áp dụng toán để giải quyết các vấn đề, bên cạnh đó việc học toán hiệu quả cũng sẽ giúp bộ não bạn rèn luyện tư duy tốt hơn.

Tiếp theo đó là tiếng Anh. Thực sự tiếng Anh chuyên ngành CNTT ban đầu là môn môn khó xơi, nhưng bạn nên tập làm quen dần và rèn dũa mỗi ngày. Để tiến xa với ngành thì bạn cũng nên có khả năng đọc hiểu tốt, vì hầu hết các tài liệu quan trọng của ngành này đều được viết bằng tiếng Anh. Ở 1 số trường Đại học còn dạy thêm môn tiếng Nhật. Vì ngoài tiếng Anh thì đây cũng là 1 ngôn ngữ rất hữu ích cho công việc lập trình của bạn sau này.

Trở thành một kỹ sư phần mềm có cần những kỹ năng nào?

Dù theo đuổi bất kỳ ngành nghề nào thì để thành công phụ thuộc vào khả năng tư duy, kinh nghiệm, các điều kiện yếu tố xã hội. Nhưng sở hữu trong mình những tố chất cần thiết cũng là công cụ giúp bạn đạt được những kết quả tốt hơn: Tố chất quan trọng nhất khi bạn theo học kỹ thuật phần mềm chính là niềm đam mê với máy tính, sự đam mê, yêu thích sẽ giúp bạn có động lực hơn mỗi ngày.

Trong báo cáo mới nhất về IT của TOPDev, ba kỹ năng mềm quan trọng hàng đầu để đánh giá lập trình viên bao gồm: Khả năng thích ứng;Tư duy phát triển; Kỹ năng hợp tác/làm việc nhóm. Vậy nên ngoài kiến thức chuyên môn, các bạn nên tham gia các hoạt động phong trào, rèn luyện các kỹ năng cần thiết để hỗ trợ cho công việc sau này.

Kỹ thuật phần mềm - Ngành học có tiếng và lâu đời nhất ở Đại học FPT

Tại Đại học FPT, Kỹ thuật phần mềm là chuyên ngành học có tiếng và lâu đời nhất. Hiện tại, sinh viên Đại học FPT đã và đang làm việc, học tập tại các quốc gia như Mỹ, Đức, Nhật Bản, Singapore – những thị trường CNTT quan trọng của thế giới. Đây là kết quả của chương trình đào tạo chuẩn quốc tế, chú trọng đào tạo ngoại ngữ, phát triển kỹ năng mềm cùng định hướng đầu ra đáp ứng nhu cầu doanh nghiệp.

Chương trình được thiết kế theo chuẩn của Hiệp hội Máy tính (Association for Computing Machinery-ACM), chuẩn đào tạo kỹ sư phần mềm của Accreditation Board for Engineering and Technology (ABET – Mỹ), Hiệp hội Phần mềm Việt Nam (VINASA), Chương trình Đào tạo của EC-Council, Học viện Mạng và Phần cứng Jetking (Ấn Độ); với sự tư vấn của các chuyên gia và doanh nghiệp CNTT như Tập đoàn FPT, Tập đoàn IBM, đồng thời tích hợp các chuẩn kiến thức của giới công nghiệp như Oracle, Cisco…

Nội dung đào tạo chuyên ngành Kỹ thuật phần mềm của Đại học FPT tích hợp cân bằng giữa kiến thức nền tảng với công nghệ, kỹ thuật mới: không chỉ bao gồm các kiến thức về khoa học cơ bản của nhóm ngành CNTT mà còn đào tạo đầy đủ về quy trình phát triển phần mềm, từ phương pháp, kỹ thuật, công nghệ trong phân tích, thiết kế, phát triển, kiểm thử, bảo trì phần mềm và quản lý dự án phần mềm cũng như các ứng dụng CNTT; cân bằng giữa lý thuyết với ứng dụng và thực hành: thời gian học lý thuyết chiếm chỉ tối đa một nửa thời gian của hầu hết các môn học.

Song song với đào tạo chuyên ngành, đặc biệt quan tâm đến việc đào tạo ngoại ngữ, kỹ năng mềm, phát triển cá nhân hay giáo dục thể chất. Vovinam, nhạc cụ dân tộc là những “đặc sản” của trường F.

Học kỹ thuật phần mềm ra trường làm gì?

Sinh viên tốt nghiệp chuyên ngành phần mềm có thể lựa chọn cho mình những công việc thú vị như:

• Lập trình viên phát triển ứng dụng
• Kỹ sư cầu nối
• Chuyên viên phân tích nghiệp vụ
• Kỹ sư đảm bảo chất lượng phần mềm
• Kỹ sư quy trình sản xuất phần mềm
• Quản trị viên dự án phần mềm và CNTT
• Giám đốc kỹ thuật
• Chuyên viên phát triển ứng dụng AI về xử lý hình ảnh, âm thanh

Chương trình đào tạo chuyên ngành Kỹ thuật phầm mềm tại Đại học FPT: 

Học Kỳ	Học Phần	Kỹ năng đạt được
Nền tảng	Tuần lễ định hướng Tháng rèn luyện tập trung Tiếng Anh nền tảng từ Top Notch 1 đến Summit 1 Học kỳ tiếng Anh Summit 2 tại nước ngoài Võ Vovinam Lập trình với Alice	Sinh viên có phương pháp học đại học hiệu quả như: tự học, làm việc nhóm, quản lý thời gian, tối ưu hoá năng lực não bộ cải thiện kết quả học tập. Sinh viên đạt trình độ tiếng Anh tương đương IELTS 6.0 hoặc TOEFL iBT 80. Sinh viên tự tin đọc hiểu giáo trình, học tập hoàn toàn bằng tiếng Anh, giao tiếp thông thạo với giảng viên và sinh viên quốc tế. Sinh viên có tinh thần rèn luyện thể chất, phát triển cá nhân toàn diện. Sinh viên được trang bị tư duy về lập trình một cách trực quan.
Học kỳ 1	Nhập môn tính toán Toán cho ngành kỹ thuật Cơ sở lập trình (với C) Tổ chức và kiến trúc máy tính	Sinh viên làm quen với ngôn ngữ C, lập trình những chương trình cơ bản đến phức tạp. Sinh viên hiểu về kiến ​​trúc và tổ chức máy tính
Học kỳ 2	Kỹ năng làm việc nhóm Thiết kế Web Lập trình hướng đối tượng (với Java) Các hệ cơ sở dữ liệu Toán rời rạc Thực hành C	Làm việc nhóm: Sinh viên học cách làm việc nhóm hiệu quả, phát triển nhóm, thành viên nhóm, đa dạng nhóm, lãnh đạo nhóm, động lực nhóm, mâu thuẫn và gắn kết trong các nhóm, lập kế hoạch và tổ chức các cuộc họp và công nghệ và các nhóm ảo. Sinh viên có khả năng thiết kế giao diện của một website. Sinh viên có kiến thức về lập trình hướng đối tượng và giao tiếp cơ bản với ngôn ngữ Java. Sinh viên học cách giao tiếp cơ bản với hệ cơ sở dữ liệu, thiết kế Database. Sinh viên thực hành lập trình ngôn ngữ C.
Học kỳ 3	Tiếng Nhật sơ cấp 1 – Định hướng công nghiệp Hệ điều hành Cấu trúc dữ liệu và giải thuật Phát triển ứng dụng Java Desktop Thực hành OOP với Java	Sinh viên sử dụng Tiếng Nhật ở mức độ căn bản: đọc, viết, giao tiếp ở môi trường làm việc. Sinh viên nắm vững quy trình phát triển phần mềm, bao gồm các quy trình sử dụng trong ngành công nghệ phần mềm: Water Fall, Spiral, Interative Development, Agile. Sinh viên sử dụng thông thạo ngôn ngữ thiết kế phần mền UML.
Học kỳ 4	Tiếng Nhật sơ cấp 2 – Định hướng công nghiệp Nhập môn Kỹ thuật Phần mềm Mạng máy tính Phát triển ứng dụng Java Web Thực hành Desktop Java	Sinh viên sử dụng Tiếng Nhật ở mức độ căn bản: đọc, viết, giao tiếp ở môi trường làm việc. Sinh viên nắm vững quy trình phát triển phần mềm, bao gồm các quy trình sử dụng trong ngành công nghệ phần mềm: Water Fall, Spiral, Interative Development, Agile. Sinh viên sử dụng thông thạo ngôn ngữ thiết kế phần mền UML.
Học kỳ 5	Tiếng Nhật sơ cấp 3 – Định hướng công nghiệp C# và .NET Đảm bảo chất lượng và kiểm thử phần mềm Yêu cầu phần mềm Thực hành Java Web	Sinh viên được cung cấp những kiến thức tiếng Nhật ở mức độ Sơ cấp, đồng thời có thêm nhiều từ vựng, nhiều chữ Hán và nhiều mẫu câu để có thể đọc, viết những câu tương đối dài và phức tạp. Sinh viên nắm vững các công nghệ lập trình chuyên nghiệp trên nền tảng Microsoft .NET: C#, ASP.NET, ASP .NET trên nền IIS, kết nối CSDL theo mô hình ADO .NET. Sinh viên nắm vững các kỹ thuật trong kiểm thử phần mềm: UnitTest, BlackBox, WhiteBox, Equivalent, Boundary. Tham gia chứng chỉ kiểm thử phần mềm ISTQB.
Học kỳ 6	Đào tạo trong doanh nghiệp 1 Khởi sự doanh nghiệp	Sinh viên làm việc trong các dự án thực tế trong nước và quốc tế tại FPT Software hoặc các công ty phần mềm trong và ngoài nước là đối tác của Đại học FPT từ 4 – 8 tháng. Sinh viên xác định các mô hình, các mẫu phù hợp, sự phối hợp giữa các mô hình nhằm tương thích với nội dung mục đích và yêu cầu của người sử dụng về phần mềm.
Học kỳ 7	Kiến trúc và thiết kế phần mềm Lập trình di động Thiết kế cách giao tiếp giữa người và máy tính (IS, ES) Tiếng Nhật sơ cấp 4 CNTT cơ bản theo chuẩn Nhật Bản	Xây dựng ứng dụng trên các thiết bị di động và kết nối với các thiết bị ngoại vi, các dịch vụ từ bên ngoài và có khả năng chạy trên nhiều nền tảng khác nhau từ iOS, Android đến Blackberry. Sinh viên tìm hiểu tâm lý của người dùng, hành vi hằng ngày của người dùng trên quy trình công việc mà họ thực hiện để từ đó tạo ra các giao diện mà người dùng sử dụng như theo thói quen và cách nghĩ hiện tại để họ có thể tiếp cận, sử dụng phần mềm một cách nhanh chóng mà không cần học tập phức tạp. Sinh viên sẽ đạt trình độ tiếng Nhật tương đương N4. Sinh viên có kiến thức của một Kỹ sư Phần mềm làm việc trong môi trường của Nhật Bản.
Học kỳ 8	Quản trị dự án công nghệ thông tin Xác suất thống kê Tiếng Nhật trung cấp 1 Kỹ năng giao tiếp	Sinh viên có kiến thức của vai trò Quản lý dự án như: Lập kế hoạch, dự đoán các rủi ro, điều phối nhân lực và chia công việc. Ngoài ra, các kiến thức về quản lý nhân sự, phối hợp nhân viên, xử lý xung đột sẽ được cung cấp để nâng cao kinh nghiệm cho việc quản lý. Sinh viên được cung cấp những kiến thức nâng cao về tiếng Nhật – tiếng Nhật Trung cấp. Có khả năng đọc, viết, giao tiếp câu văn dài, phức tạp, trang trọng.
Học kỳ 9	Đạo đức trong CNTT Tiếng Nhật trung cấp 2 Tiếng Nhật trong CNTT Khoá luận tốt nghiệp	Sinh viên thực hiện và sở hữu đồ án/ứng dụng của riêng mình. Sinh viên tự tin làm việc tại hầu hết các cường quốc CNTT trên thế giới.

Sinh viên ngành Kỹ thuật phần mềm ở Đại học FPT “đỉnh” như thế nào?

Điểm danh qua một lượt các gương mặt “đình đám” xuất thân từ ngành Kỹ thuật phần mềm của Đại học FPT, các bạn sẽ thấy ngay rất nhiều cái tên quen thuộc như anh Trần Trung Hiếu – CEO TopCV – công cụ hỗ trợ tìm kiếm việc làm được hàng nghìn người sử dụng. Hay CEO 9X Hoàng Phương Nga – nữ sinh viên nổi tiếng vì từng tử bỏ công việc với mức lương gần 2.000 đô để theo đuổi đam mêm khởi nghiệp. Phương Nga đã mở thành công Kiddicode – trường dạy lập trình cho trẻ em.

Nguyễn Như Toàn – cựu sinh viên khóa 4 ngành Kỹ thuật phần mềm, từng công tác ở nhiều công ty, doanh nghiệp có tiếng như FPT Software, FPT Information System. Hiện Nguyễn Như Toàn đang thuộc bộ phận Kinh doanh quốc nội của công ty Mediabridge, Nhật Bản. Còn nhớ ngày nào cặm cụi học tiếng giờ Toàn đã “bắn” tiếng Nhật như gió với trình độ N1. Tại công ty, cậu giữ trọng trách ở nhiều vị trí như xây dựng và quản lý server AWS, bảo trì khắc sự cố về mạng của các khách sạn, làm kỹ sư cầu nối cho các dự án phát triển hệ thống QRCode, thanh toán trực tuyến và 1 số hệ thống liên quan tới nghiệp vụ của các trường học.

Hoàng Anh – Thủ khoa đầu ra năm 2016, ngành Kỹ thuật Phần mềm, chia sẻ: “Mình coi học đại học là quá trình đầu tư để thu lại được những giá trị cho bản thân. Giá trị lớn nhất mà mình nhận được từ Đại học FPT không phải điểm số hay danh hiệu mà là kiến thức, kỹ năng, vốn ngoại ngữ để áp dụng vào công việc sau này”.

Tổng hợp

Năm 2021, Đại học FPT Hà Nội tuyển sinh các ngành: Quản trị kinh doanh (Digital Marketing, Kinh doanh quốc tế, Quản trị khách sạn, Quản trị dịch vụ du lịch & lữ hành, Quản trị truyền thông đa phương tiện), Công nghệ thông tin (Kỹ thuật phần mềm, Hệ thống thông tin, Trí tuệ nhân tạo, An toàn thông tin, IoT, Thiết kế mỹ thuật số), Ngôn ngữ Anh và Ngôn ngữ Nhật.  Thí sinh có thể xem thông tin chi tiết về điều kiện đăng ký vào trường ĐH FPT Hà Nội tại đây, hoặc để lại thông tin để cán bộ trường tư vấn chi tiết hơn.